Το ΙΟΒΕ εκδίδει την τέταρτη έκθεσή του για το 2016, στο πλαίσιο των περιοδικών επισκοπήσεων της ελληνικής οικονομίας. Πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη περίοδο για την ελληνική οικονομία, καθώς βρίσκονται εν εξελίξει οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση του τρίτου Μνημονίου, καθώς και για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους. Από την έκβασή τους συναρτάται η είσοδος της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (Q-E) της ΕΚΤ.
Για τη χρονιά που ήδη διανύουμε, αναμένεται να καταγραφεί μεγέθυνση της οικονομίας. Το κύριο ζητούμενο, όμως, είναι να βρεθεί σταδιακά η χώρα σε τροχιά βιώσιμης και υγιούς ανάπτυξης. Από αυτή την οπτική γωνία, παρατηρείται ακόμη σημαντικό έλλειμμα. Η καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις και, συνακόλουθα, στη βελτίωση των όρων χρηματοδότησης και επενδύσεων καθιστά πολύ αμφίβολη την επίτευξη του φιλόδοξου στόχου που έχει τεθεί για μεγέθυνση κοντά στο 3% στο τρέχον έτος. Όμως, με τα σημερινά δεδομένα, αυτή είναι πιθανό να κυμανθεί στην περιοχή του 1,5 με 2%, ένα όχι ευκαταφρόνητο επίπεδο.
Αρκετές από τις λειτουργίες της οικονομίας σταδιακά ανακάμπτουν από το πλήγμα του καλοκαιριού του 2015 και βρίσκουν μια κανονικότητα. Έτσι, καθώς η βάση εκκίνησης ήταν χαμηλή, η ανάκαμψη δεν πρέπει να δημιουργεί έκπληξη. Επιπλέον, μεταρρυθμίσεις στις αγορές εργασίας και προϊόντων συνεισφέρουν θετικά, έστω με καθυστέρηση. Επίσης, η ενίσχυση των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών στην αγορά βελτιώνει το ΑΕΠ, όπως και τα φορολογικά έσοδα και μειώνει αντίστοιχα τη μη καταγεγραμμένη δραστηριότητα. Όμως, αυτή η θετική αντίδραση της οικονομίας δεν μπορεί να παρερμηνεύεται ότι εξασφαλίζει μια πορεία διατηρήσιμης ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα.
Για να κινηθεί συστηματικά ανοδικά η οικονομία από το σημερινό σημείο εκκίνησης, είναι απαραίτητο να υπάρξει σταθεροποίηση της οικονομικής πολιτικής σε μια αξιόπιστη κατεύθυνση χωρίς αμφιβολίες για ενδεχόμενες παλινδρομήσεις. Όσο αφήνεται να θεωρείται ότι καταστροφικές προοπτικές μπορεί να είναι ίσως αποδεκτά ενδεχόμενα, η οικονομία θα καρκινοβατεί στα σημερινά επίπεδα. Αν οι διαχειριστές της οικονομίας εκατέρωθεν του τραπεζιού της διαπραγμάτευσης δεν μπορούν να πείσουν ότι η μόνη τους πρόθεση και μέριμνα είναι να τεθεί η οικονομία σε διατηρήσιμη τροχιά ανάπτυξης, κάθε άλλη σκέψη ή πρόθεση τρίτων πολύ μικρή μόνο σημασία μπορεί να έχει.
Θα είναι τόσο απογοητευτικό όσο και επικίνδυνο να εκτροχιαστεί το πρόγραμμα και μια παρατεταμένη καθυστέρηση πράγματι αντιστοιχεί σε εκτροχιασμό. Οι βάσεις για βελτίωση στο άμεσο προσεχές διάστημα ασφαλώς υπάρχουν, όπως καταδεικνύεται από επιμέρους δείκτες, όπως της βιομηχανικής παραγωγής, εξαγωγών αγαθών και κατηγοριών επενδύσεων. Η οικονομία έχει περάσει από ιδιαίτερα δύσκολα μονοπάτια, όμως ακόμα έχει σφυγμό. Αξιοσημείωτη είναι η πορεία επιμέρους επιχειρήσεων σε σειρά κλάδων, που δείχνουν θετικά αποτελέσματα, με εξωστρεφή λειτουργία και χωρίς να επιζητούν τεχνητή κερδοφορία στηριζόμενη στο κράτος. Όμως, πρέπει να στραφεί συνολικά η οικονομική πολιτική μακριά από επιλογές που μπορεί να εξυπηρετούν πρόσκαιρες προτεραιότητες αλλά αναμένεται ότι θα έχουν αρνητική επίδραση στη συνέχεια.
Δείτε την τέταρτη τριμηνιαία έκθεση του ΙΟΒΕ εδώ.
