Σε πλήρη απορρύθμιση της αγοράς που κινείται γύρω από την αγροτική παραγωγή στην πιο νευραλγική περιοχή για την εγχώρια αγροτική οικονομία, οδηγεί η επόμενη ημέρα της πρωτοφανούς καταιγίδας, με τους αγρότες και τους λοιπούς συντελεστές της αγοράς να αρχίζουν ήδη να εξετάζουν τις πιθανές διεξόδους απ’ αυτήν τη δύσκολη κατάσταση.
Αν και, πολύ σωστά, το βάρος του ενδιαφέροντος είχε πέσει στη διάσωση των ανθρώπων που επλήγησαν από το βαρύ φορτίο του Πηνειού και των παραποτάμων του, τώρα που η στάθμη των υδάτων αρχίζει να υποχωρεί, το βάρος πέφτει στην αναζήτηση στέγης και στην αναβίωση της αγροτικής δραστηριότητας η οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων έχει υποστεί ενδεχομένως και ανεπανόρθωτο σοκ.
Με το ενδιαφέρον της ενημέρωσης να έχει επικεντρωθεί στα χωριά που είχαν το μεγαλύτερο πρόβλημα από την αρχή του φαινομένου και τον περιαστικό ιστό της Λάρισας που επλήγη στη συνέχεια, ίσως τα τελευταία 24ωρα διαφεύγει της προσοχής ότι κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα αγροτικής γης (στα ευρύτερα όρια του δήμου Κιλελέρ) έχουν βυθιστεί στα νερά, πληρώνοντας ουσιαστικά το τίμημα της διάσωσης του κυρίως πυρήνα της πόλης της Λάρισας.
Εδώ μάλιστα, οι πληροφορίες θέλουν, όχι μόνο να γίνονται υπερβολές στον τρόπο διαχείρισης και προσανατολισμού των υδάτων (αντί να ακολουθήσουν την κύτη του Πηνειού προς τα Τέμπη και τις εκβολές του, άνοιξαν οι δίοδοι προς τα Ανατολικά και μέχρι την Κάρλα) αλλά και να μην παρέχεται καμιά σχετική ενημέρωση που θα μπορούσε να προλάβει καταστάσεις και να αποτρέψει καταστροφές, κυρίως σε ζωικό κεφάλαιο και σημαντικές υποδομές (βιομηχανικές, σταυλικές κ.α.).
Να σημειωθεί εδώ ότι ένα θέμα που δεν έχει επί της ουσίας συζητηθεί είναι πώς θα μετρηθούν, θα εκτιμηθούν και θα αποζημιωθούν τα αποθέματα αγροτικών προϊόντων που βρίσκονταν σε αποθηκευτικούς χώρους κάθε μορφής και τα οποία για πολλούς παραγωγούς αποτελούσαν τους κόπους μιας ολόκληρης χρονιάς.
Την ίδια στιγμή, μεγάλα προβλήματα θα προκύψουν και με την ομαλή τροφοδοσία της μεταποιητικής βιομηχανίας (εκεί όπου χάνονται προϊόντα) ή ακόμα και με της απορρόφηση της παραγωγής εκεί όπου χάνονται βιομηχανικές υποδομές.
Θέμα αναμένεται να τεθεί βέβαια και με τις πιστώσεις σε επίπεδο αγοράς, καθώς, πολλοί παραγωγοί δεν θα μπορέσουν να καλύψουν έγκαιρα τις υποχρεώσεις τους προς τους προμηθευτές αγροτικών εφοδίων και μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως και τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει απέναντι σε σχήματα συμβολαιακής.
Έτσι, ακόμα και αν υπάρξουν τελικά οι απαραίτητες αποζημιώσεις, η χρονική υστέρηση και η πληθώρα νέων υποχρεώσεων που έχει γεννήσει η θεομηνία, είναι πολύ πιθανό να ανατρέψουν ριζικά τις χρηματορροές και τις διευθετήσεις των αντίστοιχων οφειλών, παράλληλα με το ενδεχόμενο πολλοί αγρότες να εγκαταλείψουν οριστικά την πολύπαθη εδώ και χρόνια αγροτική δραστηριότητα.
Είναι πολλά που δεν διορθώνονται
Σε κάθε περίπτωση, η μανία της θεομηνίας, αφήνει πίσω της τον αγροτικό κόσμο σοβαρά «πληγωμένο» και το μεγαλοπρεπή θεσσαλικό κάμπο αντιμέτωπο με πιεστικές βραχυπρόθεσμες, αλλά και πολλές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα φυτικής παραγωγής, άγνωστος ακόμη αριθμός παραγωγικών ζώων, κτηριακές εγκαταστάσεις, μηχανήματα και εξοπλισμοί, αποθηκευμένα προϊόντα και ζωοτροφές, αλλά και βασικές υποδομές άρδευσης κι οδοποιίας, που παρασύρθηκαν από τα ορμητικά νερά της καταρρακτώδους βροχής έχουν υποστεί ανυπολόγιστες ζημίες.
Το ακριβές μέγεθος των απωλειών θα αρχίσει να διαφαίνεται σταδιακά, με το αποστράγγισμα των τεράστιων όγκων από λασπόνερα, που έχουν μετατρέψει σε λιμνοθάλασσα το θεσσαλικό κάμπο, ωστόσο οι πρώτες εκτιμήσεις για τις καταστροφές σε βαμβάκια, καλαμπόκια, τριφύλλια, βιομηχανική ντομάτα, μήλα, αμύγδαλα, κάστανα, κηπευτικά, αλλά και σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, λυγίζουν και τους πιο ψύχραιμους και για πολλούς ίσως είναι η χαριστική βολή.
«Η καταστροφή είναι βιβλική και προσεγγίζει το 1 εκατ. στρέμματα, σε όλη την περιοχή που αποτελείται από τους δήμους Κιλελέρ, Φαρσάλων, Παλαμά, Σοφάδων, Καρδίτσας, Λάρισας και Τρικάλων, αλλά και πολλές περιοχές στη Μαγνησία. Ανοικτές καλλιέργειες, αλλά και περιβόλια σε αυτή την έκταση έχουν δεχθεί ισχυρό πλήγμα, ενώ κατεστραμμένες είναι και πολλές βασικές υποδομές», τονίζει στο Agronews ο Δημήτρης Ντογκούλης, πρόεδρος στο Παράρτημα Κεντρικής Ελλάδας του ΓΕΩΤΕΕ.
Όπως εξηγεί στο κομμάτι της φυτικής παραγωγής «το πρόβλημα κυρίως εντοπίζεται σε καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι, στο οποίο πάνω από το 80% της φετινής παραγωγής για σπυρί ήταν ασυγκόμιστο στα χωράφια, σε χιλιάδες στρέμματα με τριφύλλια, στα οποία απέμεναν 1 έως 2 χέρια να κοπούν από εδώ και εμπρός, στις όψιμες ποικιλίες βιομηχανικής τομάτας, όπου εκτιμάται πως δεν είχαν συλλεχθεί ακόμη περί τα 7.000 – 8.000 στρέμματα του προϊόντος και στο βαμβάκι, για το οποίο όπου έχουν μεταφερθεί φερτά υλικά η καταστροφή θα είναι ολοκληρωτική, ενώ στα υπόλοιπα μένει να δούμε τί και αν θα μπορεί να συλλεγεί».
Καθολική ζημιά στο βαμβάκι
Ειδικά για το βαμβάκι, που είναι κινητήριος μοχλός για την τοπική και κατ’ επέκταση και την εθνική οικονομία, το πλήγμα φαίνεται πως θα είναι συντριπτικό και θα στοιχίσει πολλά εκατομμύρια ευρώ.
«Δεν μπορούμε να πούμε ακόμη με βεβαιότητα ποιο είναι το μέγεθος της καταστροφής, αν δεν υποχωρήσουν τα νερά για να δούμε σε τί κατάσταση είναι τα χωράφια. Φοβάμαι όμως πως θα πάμε σε καθολική καταστροφή και ο αντίκτυπος θα είναι μεγάλος, καθώς στη Θεσσαλία και τη Φθιώτιδα, που δοκιμάστηκε και αυτή, καλλιεργούνται περίπου 960.000 στρέμματα, από το σύνολο των 2,5 εκατ. στρεμμάτων της βαμβακοκαλλιέργειας σε όλη τη χώρα», ανέφερε στο Agronews ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, Θύμιος Φωτεινός, κάνοντας, ταυτόχρονα, έκκληση στην κυβέρνηση και στο Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να στηρίξουν άμεσα τους παραγωγούς για να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους.
Για ισχυρό χτύπημα στη βαμβακοκαλλιέργεια, μιλά και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος, Αντώνης Σιάρκος. Όπως εξηγεί, με δεδομένο ότι το σχεδόν 40% της καλλιέργειας βάμβακος βρίσκεται στους τέσσερις νομούς της Θεσσαλίας, συν τη Φθιώτιδα, ακόμη και στο θετικό σενάριο η απώλεια παραγωγής να περιοριστεί μόνο στο 50%, θα μιλάμε για μια μείωση περίπου 20% της εθνικής παραγωγής. Αυτό μεταφράζεται σε μια απώλεια της τάξης των 170.000 τόνων σύσσπορου ή 60.000 τόνων εκκοκισμένου βάμβακος, απωλεσθείσας αξίας σχεδόν 120 εκατ. ευρώ, ενώ όσο μεγαλύτερη αποδειχθεί η καταστροφή της παραγωγής, τόσο θα αυξάνει και ο οικονομικός αντίκτυπός της. Μεγάλες ζημίες σε υλικοτεχνική υποδομή και εξοπλισμό, κατά τον κ. Σιάρκο έχουν υποστεί και οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, καθώς στον θεσσαλικό κάμπο έχει την έδρα του το 40% του δυναμικού του κλάδου και πλέον, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, θα ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου από τους εκκοκκιστικές για να προχωρήσουν στις απαραίτητες επιδιορθώσεις ώστε να είναι έτοιμες για την εκκοκκιστική περίοδο.
Αδύνατη η πρόσβαση στα κτήματα με μήλα σε Πήλιο και Αγιά
Ερωτηματικό είναι, επίσης, το τί θα γίνει με την καλλιέργεια του μήλου. Στο κατεστραμμένο από βασικές υποδομές Πήλιο, η μεγάλη αγωνία των 750 παραγωγών που καλλιεργούν στα χωριά Ζαγορά, Μακρηρράχη και Πουρί, περίπου 8.500 στρέμματα με μήλα, με μια ετήσια παραγωγή της τάξης των 15 εκατ. κιλών, είναι αν θα μπορέσουν να πάνε στα κτήματά τους σε λίγο που ξεκινά η συγκομιδή και πώς θα τα μεταφέρουν στο συνεταιρισμό Ζαγοράς, ώστε να τα αποθηκεύσει στα ψυγεία του και κατόπιν να τα εμπορευτεί. «Έχει καταστραφεί μέρος της παραγωγής αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι να μην μπορέσουν τα μήλα να έρθουν στο εργοστάσιο. Είχαμε πανευρωπαϊκό ρεκόρ σε βροχόπτωση και εκτός από τις ζημίες στα δέντρα, έχει διαλυθεί όλη η αγροτική οδοποιία, έχουν σπάσει γεφύρια και δεν είναι δυνατή η πρόσβαση στα κτήματα και στις εγκαταστάσεις του συνεταιρισμού», επισημαίνει στο Agronews ο γενικός διευθυντής της Οργάνωσης, Διονύσης Βαλασσάς και προσθέτει πως ανάλογος προβληματισμός υπάρχει στις τάξεις των παραγωγών και για την τύχη της παραγωγής των 2.400 στρεμμάτων με κάστανα και των 1.275 στρεμμάτων με ελιές που διαθέτει η περιοχή.
Σοκαρισμένοι παρακολουθούσαν τα ορμητικά νερά από τον Πηνειό και τους παραποτάμους να σκεπάζουν τα κτήματά τους και οι παραγωγοί στην Αγιά Λάρισας, όπου η καλλιέργεια του μήλου εκτείνεται σε σχεδόν 15.000 στρέμματα και του κάστανου σε άλλα 16.000 στρέμματα. «Σε μια εβδομάδα ήταν να μπούμε να μαζέψουμε τα κόκκινα μήλα, τα νερά όμως έχουν ανέβει σε μεγάλο ύψος, οι δρόμοι έχουν διαλυθεί και δεν ξέρουμε αν θα καταφέρουμε να προσεγγίσουμε στα κτήματα για να συγκομίσουμε. Το επείγον είναι να επισκευαστούν κατά το δυνατό οι αγροτικοί δρόμοι για να προλάβουμε ό,τι μπορέσουμε από το μήλο, ενώ το κάστανο αργεί ακόμη, θα φτάσουμε στο τέλος Σεπτεμβρίου για να μαζέψουμε, οπότε θα δούμε τί θα γίνει», αναφέρει ο παραγωγός Θάνος Σοφλιός.
Ασυγκόμιστα κάτω από τα νερά 40.000 στρέμματα αμύγδαλου
Σε δεινή θέση έχουν περιέλθει και οι παραγωγοί αμύγδαλου. Η χρονιά φέτος ήταν όψιμη κατά περίπου 15 ημέρες και η συγκομιδή μόλις που είχε αρχίσει να προχωρά, οπότε στο μεγαλύτερο κομμάτι των κτημάτων τα αμύγδαλα ήταν στα δέντρα. Στη Θεσσαλία, με επίκεντρο τους δήμους Κιλελέρ, Τεμπών και Τυρνάβου, σύμφωνα με τον Γεωπόνο και μελετητή, Δημήτρη Σοφολόγη υπάρχουν γύρω στα 40.000 στρέμματα με καλλιέργεια αμυγδάλου και η καταστροφή είναι εκτεταμένη.
Εκατόμβη για χιλιάδες εγκλωβισμένα ζώα στα ποιμνιοστάσια
Εφιαλτικές στιγμές ζουν και οι κτηνοτρόφοι στη Θεσσαλία, η οποία αριθμεί ένα ζωικό κεφάλαιο με περίπου 1,85 εκατ. αιγοπρόβατα, γύρω στις 210.000 αγελάδες και σχεδόν 180.000 χοιρινά. Χιλιάδες από αυτά τα ζώα, που δεν πρόλαβαν να τα απομακρύνουν οι κτηνοτρόφοι, εγκλωβίστηκαν μέσα στα ποιμνιοστάσια και πνίγηκαν από τα ορμητικά νερά. «Δυστυχώς έχουν χαθεί πολλά και μεγάλα κοπάδια στην περιοχή, με πάνω από 500 πρόβατα σε αρκετές περιπτώσεις» τονίζει ο πρώην αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Γιάννης Μπαρδανίκας και δηλώνει έκπληκτος από την ένταση των νερών, λέγοντας χαρακτηριστικά πως στα 50 χρόνια που ασχολείται με το επάγγελμα, δεν είχε ξανασυναντήσει κάτι παρόμοιο.
Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν σταματά μόνο στα ζώα που χάθηκαν. Όσοι κατάφεραν και έσωσαν μέρος των κοπαδιών τους επιδίδονται σε έναν τεράστιο αγώνα για να βρουν ζωοτροφές, καθώς οι προμήθειες είναι αδύνατον να φτάσουν λόγω της κατάρρευσης του οδικού δικτύου, ενώ και στα βουνά που έχουν ανεβάσει το βιός τους, οι πλαγιές είναι ξηρές από χόρτα, από τους καύσωνες του καλοκαιριού.
«Να βοηθηθούν άμεσα οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι περνούν δραματικές στιγμές. Πρέπει να βρεθούν άμεσα ζωοτροφές, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ο αριθμός νεκρών ζώων που θα βρεθούν στα πλημμυρισμένα ποιμνιοστάσια, να πολλαπλασιαστεί τις επόμενες ημέρες, γιατί πολλά κοπάδια θα αφανιστούν από ασιτία», κάνει έκκληση ο Παναγιώτης Τσαμπαλής, κτηνίατρος από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Λάρισας, σημειώνοντας πως αποθηκευμένες ζωοτροφές, τριφύλλια, άχυρα και άλλα έχουν παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά και χάθηκαν.
Δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις και για τον μελισσοκομικό τομέα. Όπως ανέφερε στο Agronews ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων, Αναστάσιος Ποντίκης, υπολογίζεται πως κάτω από τα πλημμυρισμένα νερά χάθηκαν τουλάχιστον 15.000 έως και 20.000 μελίσσια. «Το πλήγμα είναι συντριπτικό. Έχουμε ολοκληρωτική καταστροφή και το ζωικός αυτό κεφάλαιο δύσκολα θα αντικατασταθεί. Ήταν η ταφόπλακα για πολλούς μελισσοκόμους, οι οποίοι με παίρνουν τηλέφωνο και κλαίνε, καθώς έχουν φτάσει στο χείλος της καταστροφής», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ποντίκης.
Μεγάλες απώλειες καταγράφονται επίσης στην αγροτική οδοποιία, σε γεωτρήσεις οι οποίες έχουν καταρρεύσει, σε εξοπλισμό, όπως λάστιχα και καρούλια για άρδευση, παρελκόμενα, τρακτέρ, αλωνιστικές μηχανές, κτηριακές εγκαταστάσεις, αλλά κι αποθηκευμένες ζωοτροφές, άχυρα και χιλιάδες τόνοι σιτηρά, που είχαν κρατηθεί από παραγωγούς στην προοπτική να ανέβουν οι τιμές τους.
Πηγή: agronews.gr
